§5.1 Pim Fortuyn
Pim Fortuyn heeft sociologie gestudeerd aan de universiteit, maar was toen ook al geïnteresseerd in de politiek. Hij wilde graag lid worden van de communistische partij van Nederland (CPN), maar zij weigerden hem. Toen werd hij lid van de Partij van de Arbeid. Aan het einde van de zomer van 2001 wilde Fortuyn de politiek ingaan. Er was een nieuwe politieke partij Leefbaar Nederland opgericht en in november werd hij daar het hoofd van. In de periode die volgde bekritiseerde hij veel dingen die regelmatig voor ophef zorgden. Een bekende uitspraak van hem is: “Ik zeg wat ik denk, en doe wat ik zeg. At your Service!”. In februari 2002 hield de Volkskrant een interview met hem, waarin Fortuyn onder andere zei dat hij discriminerende opmerkingen vond kunnen. De partij Leefbaar Nederland wilde dat hij zijn woorden terugnam, maar dat wilde Fortuyn niet en daarom werd hij afgezet als partijleider. Hij richtte toen zijn eigen partij op: Lijst Pim Fortuyn (LPF). Veel aanhangers van Leefbaar Nederland gingen met Fortuyn mee en daarom was de partij al snel populair.
In april werd het verkiezingsprogramma van de LPF gepresenteerd in de vorm van een boek van Fortuyn dat ‘De puinhopen van acht jaar paars’ heette. Paars verwijst hier naar de drie partijen die de coalitie hadden gevormd: de PvdA, VVD en D66. Liberalen (blauwe kleur) en sociaaldemocraten (rood) werken hierin samen, waardoor ze met de kleur paars bestempeld worden. Fortuyn wilde niet voor de derde keer een paars kabinet, vandaar de titel van zijn boek. De LPF scoorde hoog in de peilingen, voorafgaand aan de Tweede Kamerverkiezingen op 15 mei 2002.
Negen dagen voor deze verkiezingen, op 6 mei, werd Pim Fortuyn dus vermoord. Dit gebeurde op een parkeerplaats in Hilversum, waar Volkert van der Graaf hem neerschoot. Fortuyn kwam van de studio van Radio 3FM, waar hij net geïnterviewd was namens LPF. Pim Fortuyn overleed daar op 54-jarige leeftijd. Volkert van der Graaf werd even later aangehouden door de politie en hij werd uiteindelijk veroordeeld tot 18 jaar cel.
De verkiezingen gingen wel door en Fortuyn stond nog op de lijst voor de LPF. Hij kreeg meer dan één miljoen van de in totaal uitgebrachte negen miljoen stemmen. De LPF kreeg 26 zetels en was de tweede partij van het land, wat erg knap was voor een net opgerichte politieke partij. Bij de verkiezingen die vier jaar later gehouden werden, won de partij geen enkele zetel meer.
Van der Graaf was een milieuactivist die vond dat Fortuyn een bedreiging was voor de samenleving. Nog ieder jaar wordt er op 6 mei een herdenking gehouden voor Pim Fortuyn. Ook Volkert van der Graaf is nog in het nieuws. Hij werd in 2014 voorwaardelijk vrijgelaten en hoefde dus niet meer in de cel te zitten. Hij moest zich echter nog elke drie weken en later elke zes weken melden. In mei 2018 wilde van der Graaf van deze meldplicht af en daarom stapte hij naar de rechter. Een reden zou zijn dat hij graag wil emigreren. In oktober 2018 werd afgesproken dat hij elke acht weken een schriftelijk verslag moet sturen met daarin hoe het met hem gaat en dat hij ieder half jaar op evaluatiegesprek moet komen. Hij kan dus emigreren.