§1.3 De escalatieladder
Paragraaf 1.3 nog eens herhalen? Bekijk hieronder het instructiefilmpje bij deze paragraaf.
De escalatieladder geeft weer hoe een conflict zich kan ontwikkelen in verschillende fasen. Een andere naam voor deze ladder is de conflicttrap. De escalatieladder is ontwikkeld door Friedrich Glasl, een Oostenrijkse politicoloog. De botsingenladder uit §1.3 gaat over het omgaan met maatschappelijke botsingen, terwijl de escalatieladder zich richt op conflicten/botsingen in het algemeen.
In dit geval betekent hoe hoger op de ladder, hoe ‘beter’ voor beide partijen. Een stap naar beneden betekent dat er iets uit de hand is gelopen (geëscaleerd), zoals een telefoontje dat totaal verkeerd overkomt. Een stap lager is een stap richting strijd en elkaar zien als vijand. Bij de botsingenladder uit het lesboek is een stap hoger juist een stap richting strijd en oorlog.
In totaal zijn er negen stappen op de ladder, die zijn verdeeld in drie fasen.
- De eerste fase van een conflict is een probleem dat rationeel kan worden opgelost door samen te discussiëren. Beide partijen komen er dan positief uit. Bij de derde stap in deze fase wordt het wel wat harder en zijn er meer daden dan woorden.
- In de tweede fase, ligt de nadruk op emoties in plaats van op rationaliteit. In deze fase is het conflict een strijd geworden waarin beide partijen ‘van elkaar willen winnen’. Het is dus niet meer zo dat ze er allebei goed uit kunnen komen. De ene partij zal het conflict winnen en de andere zal verliezen. Partijen zullen proberen mensen voor zich te winnen en steeds meer valse dingen doen. In de laatste stap in deze fase wordt er gedreigd met negatieve sancties.
- In de laatste, derde fase is het conflict helemaal geëscaleerd. Beide partijen beseffen dat niemand meer kan winnen, maar blijven elkaar zien als vijand. Ze gaan samen ten onder en gebruiken daarbij geweld om de ander te beschadigen. Het gaat alleen nog maar om het vernietigen van de ander. Een bemiddelaar kan dan al niks meer beginnen: het conflict zal door een rechter beëindigd moeten worden.
Een bemiddelaar van een conflict in de tweede fase zal proberen om de partijen een stap omhoog op de escalatieladder te laten zetten, richting de eerste fase. In de eerste fase kan het conflict onderling worden opgelost. Er hoeft dan geen rechter en ook geen bemiddelaar aan te pas te komen. Een stap omhoog kan door bijvoorbeeld meer begrip voor elkaar op te brengen of te stoppen met elkaar te zien als vijand.
terug naar hoofdstuk 1naar §1.3 rechter, advocaat en officier van justitie