§6.3 Coalitievorming

Als er Tweede Kamerverkiezingen zijn geweest moet er een coalitie, meerderheid, gevormd worden. Er is een meerderheid bij 76 zetels, iets wat een politieke partij nooit in haar eentje haalt. De partij die de meeste stemmen heeft gekregen en dus de meeste zetels heeft, gaat daarom overleggen met andere partijen om een meerderheid te vormen.

Er wordt een informateur aangewezen: iemand die het overleg tussen de partijen over een meerderheid gaat leiden. Dit gaat niet altijd in één keer goed. Soms begint zo’n overleg wel een paar keer opnieuw met nieuwe partijen. De langste tijd van overleg over coalitievorming heeft 225 dagen geduurd en dat was in 2017. De jaren daarvoor was het vaak een kortere tijd, zoals 50 dagen. De partijen die gaan samenwerken en dus de coalitie vormen, schrijven uiteindelijk een regeerakkoord waarin ze afspraken opschrijven die ze samen maken.

Het laatste kabinet is gevormd na de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 en bestaat uit de VVD, het CDA, D66 en de ChristenUnie. Het duurde lang voordat deze coalitie tot stand kwam. De informateur bij deze gesprekken was Edith Schippers. Zij ging eerst in gesprek met VVD, CDA, D66 en GroenLinks. Na lang overleggen kwamen de partijen er uiteindelijk toch niet uit: ze werden het niet eens over migratie. Daarna werd overlegd over een coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Eerst met als informateur Herman Tjeenk Willink van de PvdA en later met VVD-er Gerrit Zalm. In oktober kwamen de vier partijen uiteindelijk tot een regeerakkoord en daarmee was de coalitie rond. In het filmpje hieronder zie je een paar afspraken die ze gemaakt hebben en waar jij als scholier mee te maken hebt.

Misschien ben je het wel helemaal niet eens met deze afspraken en had je dingen liever anders gezien. Dat kan komen doordat je op een andere partij hebt gestemd, die in de oppositie zit. In dit artikel van de NOS gaat het over de mogelijke opties voor een coalitie na de laatste verkiezingen. Je kunt zelf proberen welke partijen samen een meerderheid halen met het aantal zetels dat ze tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017 hebben gehaald. Welke coalitie zou jij maken?

terug naar hoofdstuk 6naar §6.4 parlementaire democratie