§5.5 Het rapport van de WRR
De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) is een onafhankelijke organisatie die advies geeft aan de regering. Dit doet ze gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en het gaat vaak over vraagstukken waar meerdere sectoren bij betrokken zijn. In 2007 publiceerde de WRR het rapport ‘Identificatie met Nederland‘. Daarin is beschreven hoe mensen die in Nederland wonen zich hier wel of niet thuis voelen. Dat ‘thuis voelen’ wordt vaak gebruikt om te kijken in hoeverre mensen de Nederlandse identiteit hebben. In het rapport pleit de WRR voor een andere manier om naar de nationale identiteit van Nederland te kijken.
In beleid werd vaak de nadruk gelegd op dé Nederlandse identiteit, waardoor het lijkt alsof er één nationale identiteit is. Dat bleek niet te zijn wat mensen voelen en daarom werkt het eerder contraproductief. In plaats daarvan moedigt de WRR aan om uit te gaan van verschillende manieren van identificatie met Nederland. Deze verschillen moeten we omarmen en zien als een kans.
Het gevoel om erbij te horen wordt ook wel emotionele identificatie genoemd. Volgens de WRR identificeren mensen uit een ander land zich beter met Nederland wanneer ze binding met hun land van herkomst kunnen houden. Ze hebben dan het gevoel dat ze én bij Nederland én bij hun land van herkomst horen. Als een dubbele nationale identiteit toegestaan is, hoeven deze mensen de verbinding met het land waar ze vandaan komen niet op te geven. Hierdoor voelen uiteindelijk meer mensen zich ‘thuis’ in Nederland. Voor beleidsmakers, politici en de media heeft de WRR eigenlijk twee aansporingen. Enerzijds moeten ze meer ruimte geven aan extreme standpunten en opvattingen. Hierdoor zullen de tegenstellingen en verschillen tussen mensen toenemen. Anderzijds moeten ze dan constant de nuance zoeken om kansen te zien in de grote verscheidenheid tussen mensen.
Het kabinet gaf in 2007 een officiële reactie op dit rapport van de WRR. Deze hele brief kun je hier lezen. Daarin vertelt het toenmalige kabinet hun visie op de Nederlandse identiteit. Ze vindt het een taak van de overheid om mensen te helpen zich te kunnen identificeren met Nederland, door randvoorwaarden te scheppen. Daarbij noemt het kabinet twee dingen: A) het verzekeren van kernwaarden & vrijheden van Nederland en het handhaven van grenzen en B) het bevorderen van kennis en vaardigheden van burgers om mee te kunnen doen in de samenleving. In de brief als reactie op het rapport van de WRR noemt het kabinet ook wat ze niet haar taak vindt. Dat is om mensen voor te schrijven hoe ze zich met Nederland moeten identificeren of op welke gronden ze dat zouden moeten doen.
Ben je het met het kabinet eens over wat de taken van de overheid zijn in dit vraagstuk? En wat lijkt jou de beste manier om het vraagstuk van de Nederlandse identiteit aan te pakken?