Q&A over de VMBO-methode

10 januari 2020

In dit artikel beantwoordt Marno de Vries, auteur van de VMBO-methode en docent aan het A. Roland Holst College in Hilversum, een aantal vragen over de nieuwe VMBO-methode. Heeft u nog vragen? Mail dan gerust naar lennart@schra.nl.

Leestijd: 3 min.

Hoe verloopt het proces van het schrijven van de nieuwe VMBO-methode?  

‘Voor de nieuwe methode hebben we input gevraagd aan docenten, lesmateriaal laten testen en tips van leerlingen meegenomen in het proces. Vanuit daar hebben we een ‘skelet’ van het boek uitgezet en het stukje voor stukje body gegeven.’ 

Kan je wat vertellen over de rode draad in het boek?  

‘Ook in dit boek is de bekende didactische lijn van Seneca terug te vinden: de leerling analyseert de samenleving met behulp van samenlevings-dilemma’s. Bij dilemma’s moet er altijd een keuze gemaakt worden tussen A of B. De gevolgen van die keuzes hebben onze maatschappij gemaakt zoals die nu is. Met dit boek willen we leerlingen laten nadenken over de gevolgen van die keuzes. We beginnen niet direct bij Nederland, maar bij de leerlingen zelf. Welke gevolgen hebben hun keuzes? Welke keuzes zijn er in Nederland eigenlijk gemaakt?’

En de typologie van de opdrachten, kun je daar wat meer over zeggen? Lijkt dat op de opdrachtenboeken van havo en vwo? 

‘We bieden veel verschillende soorten opdrachten aan. Niet alleen een stuk tekst met daarbij wat vragen, maar opdrachten waarbij leerlingen nadenken over zichzelf en de maatschappij. Zo hebben we ‘Jouw……’, ‘Jij als …….’ en portfolio opdrachten waarin leerlingen nadenken over zichzelf of zich verplaatsen in een ander. Daarnaast hebben we ‘doe’ opdrachten waarin leerlingen de stof op actieve wijze verwerken. Ook zijn er debatopdrachten en opdrachten gericht op loopbaan oriëntatie en –begeleiding. 

Hoe zien debatopdrachten voor het vmbo eruit? 

‘In samenwerking met de DebatUnie hebben we bij elk hoofdstuk twee stellingen bedacht. Bij die stelling hoort dan een werkvorm die oploopt in moeilijkheid. Over de eerste stellingen denken leerlingen meer na in de vorm van een opdracht. Maar de stellingen worden moeilijker en de laatste debatopdracht is een echt Arena-debat. Met deze opdrachten willen wij (Seneca en de DebatUnie) leerlingen op het vmbo meer laten debatteren!’ 

 Hoe komt loopbaanoriëntatie aan bod in de methode?  

‘Het boek bevat bijvoorbeeld opdrachten waarin loopbaanoriëntatie centraal staat. Leerlingen koppelen daarin de stof aan hun toekomstige beroep of vervolgopleiding. Zo denken zij bijvoorbeeld na over normen in hun beroep, cultuurverschillen tijdens hun stage en de gevolgen van hun mediagebruik als zij gaan solliciteren.’ 

Er zijn verschillende niveau’s op het vmbo. Hoe is dat terug te zien in het boek?’ 

‘Ja, dat verschil is er. Het verschil zit voornamelijk in het niveau van de opdrachten en de verdiepende leerteksten in elke paragraaf. Basis en Kader leerlingen moeten volgens de eindtermen bijvoorbeeld vormen van macht herkennen, terwijl KGT die vormen van macht ook moet kunnen beschrijven en verklaren.’ 

Hoe zijn de eindtermen te herkennen in de methode?  

‘We hebben eerst de hoofdstukken uitgezet met de bekende samenlevingsdilemma’s. Vervolgens hebben we alle eindtermen op de juiste plekken gezet en uitgewerkt. Daarbij hebben we onze benaderingswijze omgedraaid naar context concept benadering: eerst sprekende voorbeelden, daarna de theorie. Zo is de theorie voor de leerlingen aansprekend en beklijft de stof beter.’ 

Komen er ook video’s voor VMBO-leerlingen?

Ja, de eerste video over §1.1 is inmiddels te bekijken op YouTube. In de toekomst zullen, net als voor havo en vwo leerlingen, meer video’s volgen die leerlingen helpen bij het begrijpen van de inhoud.